2011 წელს საქართველომ გადადგა გადამწყვეტი ნაბიჯი გლობალური ფინანსური გამჭვირვალობისკენ, ანგარიშგების საერთო სტანდარტის (CRS) შეერთების გადაწყვეტილებით, რომელიც შემუშავებულია ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის (OECD) მიერ. ეს სტრატეგიული გადაწყვეტილება არა მხოლოდ აძლიერებს საქართველოს ვალდებულებას გადასახადებისგან თავის არიდების წინააღმდეგ ბრძოლაში, არამედ გავლენას ახდენს საერთაშორისო კლიენტებზე, რომლებსაც აქვთ საბანკო ანგარიშები საქართველოში.
CRS-ის მნიშვნელობა: გლობალური ძალისხმევა ფინანსური მთლიანობისთვის
ანგარიშგების საერთო სტანდარტი (CRS) არის საერთაშორისო ინიციატივა, რომელიც შექმნილია ქვეყნებს შორის ფინანსური ანგარიშის ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის გასაადვილებლად. OECD-ის მიერ შემუშავებულ სისტემის მთავარი მიზანია გადასახადებისგან თავის არიდების თავიდან აცილება იმით, რომ მთელ მსოფლიოში საგადასახადო ორგანოებს ჰქონდეთ წვდომა უცხო რეზიდენტების ფინანსურ ანგარიშებზე ზუსტ და ამომწურავ ინფორმაციაზე. ინფორმაციის ავტომატური გაცვლა ხდება ყოველწლიურად, რაც ხელს უწყობს საგადასახადო გამჭვირვალობას და კანონიერ შესაბამისობას გლობალურ დონეზე.
სამართლებრივი ჩარჩო და საქართველოს დაპირება საერთაშორისო სტანდარტებზე
საქართველოს ერთგულება CRS-ის მიმართ სათავეს იღებს OECD-ისა და ევროპის საბჭოს 1988 წლის 25 იანვრის კონვენციაში. 2022 წელს საქართველომ მნიშვნელოვანი ნაბიჯი გადადგა მრავალმხრივი კომპეტენტური ორგანოს შესახებ შეთანხმების ხელმოწერით (CRS MCAA), რაც მიუთითებს მის ერთგულებაზე CRS-ის განხორციელებისთვის. ამ ვალდებულების მხარდასაჭერად საქართველოს საგადასახადო კოდექსში შევიდა ახალი შესწორება 702-ე და 2792-ე მუხლებში, რომლებიც ასახავს ფინანსური ინსტიტუტების ვალდებულებებს და მათთან დაკავშირებულ საგადასახადო ვალდებულებებს.
CRS აღსრულება საქართველოში
საერთაშორისო კლიენტებისთვის, რომლებიც ფლობენ საბანკო ანგარიშებს საქართველოში, საგადასახადო კოდექსის 702-ე მუხლი ავალდებულებს ფინანსურ ინსტიტუტებს შეაგროვონ და მიაწოდონ ინფორმაცია კლიენტების საგადასახადო რეზიდენტობის შესახებ შემოსავლების სამსახურს. შემოსავლების სამსახური მოქმედებს როგორც ცენტრალური ორგანო, რომელიც ზედამხედველობს CRS-ის განხორციელებას, უზრუნველყოფს ვალდებულებების შესრულებას და ხელს უწყობს ინფორმაციის გაცვლას სხვა მონაწილე ქვეყნებთან.
საქართველოში ფინანსური ინსტიტუტები ახლა ვალდებულნი არიან დაადგინონ თითოეული საერთაშორისო მომხმარებლის საგადასახადო რეზიდენტობის სტატუსი. თუ მომხმარებელი არის უცხო ქვეყნის საგადასახადო რეზიდენტი, მისი ინფორმაცია ზიარდება შემოსავლების სამსახურთან. ეს კანონმდებლობა, რომელიც ძალაშია 2023 წლის 1 იანვრიდან, ავალდებულებს ფინანსურ ინსტიტუტებს ყოველწლიურად წარადგინონ ინფორმაცია 2024 წლის 1 იანვრიდან 30 ივნისამდე, რაც უზრუნველყოფს CRS სტანდარტებთან დროულ შესაბამისობას.
რა უნდა გაითვალისწინონ საერთაშორისო ანგარიშის მფლობელებმა
საერთაშორისო კლიენტებმა, რომლებსაც აქვთ საბანკო ანგარიშები საქართველოში, უნდა იცოდნენ, რომ მათი ინფორმაცია შეიძლება დაექვემდებაროს ავტომატურ გაცვლას CRS-ის ფარგლებში. შემოსავლების სამსახური, როგორც კომპეტენტური უწყება, გადამწყვეტ როლს ასრულებს CRS-ის მანდატით ინფორმაციის გაცვლასთან შესაბამისობის მოპოვებაში, გადაცემასა და მონიტორინგში. მიზანშეწონილია ანგარიშის მფლობელები გაეცნონ ამ სიახლეებს და უზრუნველყონ საგადასახადო რეზიდენტობის მოთხოვნების სათანადო დაცვა.
დასკვნა: საქართველოს ვალდებულება საერთაშორისო ფინანსურ სტანდარტებთან მიმართებაში
საქართველოს მიერ CRS-ის მიღება ასახავს მის ერთგულებას საერთაშორისო ფინანსური სტანდარტების მიმართ და მიუთითებს პროაქტიულ მიდგომაზე გლობალური თანამშრომლობის მიმართ გადასახადებისგან თავის არიდების წინააღმდეგ ბრძოლაში. საერთაშორისო ანგარიშების მფლობელები საქართველოში უნდა იყვნენ ინფორმირებულნი ამ მარეგულირებელი ცვლილებების შესახებ და იმუშაონ ფინანსურ ინსტიტუტებთან, რათა უზრუნველყონ CRS-ის უწყვეტი შესაბამისობა, რაც ხელს შეუწყობს ფინანსური გამჭვირვალობის გაზრდას საერთაშორისო მასშტაბით.
留言